Het Scheepvaartmuseum (voorheen Nederlands Scheepvaartmuseum Amsterdam) is een Nederlands museum aan het Kattenburgerplein 1 in Amsterdam over de scheepvaart en de maritieme geschiedenis.
Het is gevestigd in het gebouw van het voormalige ‘s Lands Zeemagazijn en bevat de op een na grootste maritieme collectie ter wereld. Het is gespecialiseerd in de maritieme geschiedenis van Nederland.
Geschiedenis
De Vereeniging Nederlandsch Historisch Scheepvaart Museum is in 1916 opgericht en eigenares van een van de meest vooraanstaande maritieme collecties ter wereld, een rechtstreeks gevolg van het succes van de Eerste Nederlandse Tentoonstelling op Scheepvaartgebied in 1913. De ongeveer 300.000 objecten zijn afkomstig van rederijen, verzamelaars en liefhebbers uit de maritieme en marinewereld. Oorspronkelijk was het museum gevestigd in een gebouw op de hoek Cornelis Schuytstraat / De Lairessestraat in Amsterdam-Zuid, thans veilinghuis Christie’s. De oorspronkelijke functie is nog te zien aan de golfmotieven in de bakstenen gevel.
Sinds 1973 is het museum gevestigd in ‘s Lands Zeemagazijn aan het Oosterdok bij het IJ in Amsterdam. Kroonprinses Beatrix der Nederlanden heropende het museum in april van dat jaar op de nieuwe locatie.
Het Zeemagazijn
Het monumentale gebouw dateert uit 1656 en werd ontworpen door Daniël Stalpaert als pakhuis van de Admiraliteit van Amsterdam. In het pakhuis werden kanonnen, zeilen, vlaggen en scheepsuitrusting voor de oorlogsvloot opgeslagen. In de tongewelven onder de binnenplaats werd zo’n 40.000 liter regenwater opgevangen voor de drinkwatervoorziening van de schepen.
De schepen
Aan de steiger bij het museum liggen twee schepen afgemeerd: het authentieke stoomschip Christiaan Brunings (in 1900 gebouwd als ijsbreker en directieschip van Rijkswaterstaat) en een replica uit 1990 van het VOC-schip Amsterdam. In 1985 werd begonnen met de bouw van het VOC-schip op basis van recente opgravingen bij het wrak van het originele schip dat dateert uit 1749. De replica is een onderdeel van het museum, met onder andere enkele ingerichte ruimtes om zo een beeld te geven van het werk en leven op het schip.